Thời gian gần đây, Pet Mart thường xuyên nhận được những câu hỏi đại khái như: “Mèo thuần chủng có giấy tờ là như thế nào? Người ta nói nó là mèo thuần chủng có đúng không? Mèo này là giống gì?”.
Thực ra những câu hỏi này khá là khó để trả lời một cách chính xác. Bởi vì khái niệm mèo thuần chủng hiện nay được sử dụng một cách vô tội vã. Tuy nhiên, nếu bạn theo dõi bài viết dưới đây, chắc chắc bạn có thể tự mình giải đáp được những thắc măc của mình.
Mèo thuần chủng, mèo có giấy tờ là như thế nào?
Mèo thuần chủng, mèo có giấy tờ quốc tế Pedigreed cats, hiểu một cách đơn giản là một chú mèo được đăng ký tại một hiệp hội mèo để đảm bảo về lai lịch. Nhà nhân giống đảm bảo với hiệp hội rằng chú mèo được sinh ra bởi mẹ A và bố B. Và cả bố và mẹ đều là mèo thuần chủng cùng giống. Hoặc khác giống nhưng trong danh sách được phép Cross Breeding, có giấy tờ quốc tế của hiệp hội.
Nếu mèo bố mẹ không thuộc cùng một chủ sở hữu thì chủ nhân của mèo bố mẹ phải cùng kí vào bản đăng ký để xác nhận mèo thuần chủng. Kết quả của quá trình lịch sử này qua rất nhiều thế hệ, kiểm tra, xác nhận. Đảm bảo quy cách nhân giống đã tạo nên mèo thuần chủng, mèo có giấy tờ quốc tế. Đó là chứng nhận rõ ràng nhất, uy tín nhất rằng chú mèo đó đúng là mèo thuần chủng có giống xác định.
Tiêu chí định giá mèo thuần chủng
Mèo thuần chủng được đánh giá bởi các tiêu chuẩn quốc tế. Được công nhận bởi các tổ chức vật nuôi quốc tế. Dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Các yếu tố này quy định bởi nguồn gen di truyền, màu sắc, đặc điểm hình dáng. Bên cạnh đó là tiêu chuẩn và tỷ lệ kích thước các bộ phận của cơ thể.
Hiện nay, các bạn có thể thường xuyên nghe thấy mèo Xiêm, tai cụp, Ba Tư thuần chủng, mèo Anh lông ngắn thuần chủng (aln), mèo Anh lông dài thuần chủng (ald)… nhưng chúng chỉ thật sự thuần chủng khi được đăng ký hay mèo có giấy tờ của một Hiệp hội quốc tế… Hơn nữa, mỗi giống mèo lại có những tiêu chuẩn khác nhau. Chính vì vậy, chúng cũng được định giá khác nhau.
Lịch sử hình thành các hiệp hội mèo thuần chủng
Hệ thống đăng ký mèo đầu tiên được thiết lập tại Anh vào năm 1887 dưới tên National Cat Club. Sau đó tại Anh cũng có thêm một club nữa làm việc này được nhen nhúm năm 1989 tên là Cat Club. Chính thức hoạt động năm 1903 và sau được thay thế tên thành Cat Fanciers Association.
Mèo thuần chủng chỉ có thể được đăng ký dưới một trong hai hiệp hội trên. Tuy nhiên vào năm 1910, chính phủ liên hiệp Anh đưa việc đăng ký mèo vào khuôn khổ. Nên hai hiệp hội trên được sát nhập thành Governing Council of the Cat Fancy (GCCF).
Sau khi National Cat Club ở Anh được thành lập tại Mỹ. Năm 1899 một tổ chức khác cũng ra đời với tên Chicago Cat Club. Tiếp theo là Beresford Cat Club đặt theo tên Breeder Lady Marcus Beresford). Tới năm 1906, American Cat Association trở thành hiệp hội đăng ký mèo chính ở Mỹ. Tới năm 1908 hiệp hội này đổi tên thành The Cat Fancier’s Association Inc (CFA). Không giống như ở Anh, mèo thuần chủng có thể đăng ký ở nhiều hiệp hội khác nhau.
Quá trình hình thành Liên đoàn mèo thế giới
Ý tưởng về việc thành lập một liên đoàn mèo châu Âu được nhen nhóm bởi Madame Marguérite (Miggy) Ravel. Sau đó đã trở thành hiện thực sau cuộc họp ở Paris năm 1949 giữa Royal Cat Society of Flanders, French Cat Federation và Italian Cat Society. Fédération Internationale Féline d’Europe (FIFE) ra đời.
Sau một thời gian dài phát triển, mở rộng ra thế giới thì tới năm 1972. FIFe sát nhập thêm Brazil và từ đó, FIFe đã trở thành viết tắt của Fédération Internationale Féline thôi – Liên đoàn mèo Thế Giới. Cho tới ngày nay thì đã có thêm rất nhiều hiệp hội, câu lạc bộ đăng ký mèo trên thế giới ra đời.
Bao gồm cả ở tầm quốc gia và tầm quốc tế. Mỗi hiệp hội có cách đăng ký, hoạt động và show khác nhau. Nhưng tất cả đều nhằm mục đích quản lý việc nhân giống chuyên nghiệp, hỗ trợ công nhận giống mới. Nâng cao chất lượng giống cũng như tạo sân chơi cho những người yêu mèo.
Hiệp hội chứng nhận mèo có giấy tờ uy tín: CFA, FIFe, TICA, GCFA
Hoạt động của các hiệp hội chứng nhận mèo có giấy tờ
Ban đầu, không có chú mèo có tờ giấy nào để dắt theo như bây giờ cả. Nhưng những người nuôi mèo nhận ra việc nhân giống mèo, phát triển và đi show mèo cần phải được quy củ hơn. Việc này giúp họ dễ dàng tra cứu tiểu sử của từng con. Và quá trình hoàn thiện giống có thể được lưu lại một cách cụ thể.
Chính vì vậy, các hiệp hội mèo được ra đời để lưu trữ đăng ký, thông tin nguồn gốc của mèo cũng như là nơi giao lưu, học hỏi thi đấu (qua các Seminar và Cat show). Để biết mèo thuần chủng hoặc mèo có giấy tờ hay không chỉ có thể xác định bằng gia phả, giấy chứng nhận quốc tế từ các hiệp hội uy tín như CFA, FIFe, TICA, GCFA…
- CFA thành lập năm 1906 tại Mỹ: là hiệp hội khó nhất trong vấn đề gene.
- FIFe thành lập năm 1949 tại Pháp: là hiệp hội khó nhất về vấn đề tiêu chuẩn nhân giống và đạo đức nhân giống. Đương nhiên cũng rất khó trong việc gene.
- TICA thành lập năm 1979 tại Mỹ: là hiệp hội công nhận nhiều giống mèo nhất trên thế giới.
- WCF thành lập năm 1988 tại Brazil: được thành lập ra với mong muốn “dân chủ” hơn một chút nên về các điều luật. Và công nhận giống đôi khi còn thoáng hơn cả TICA.
Đặc điểm của các hiệp hội cấp giấy tờ cho mèo
FIFe và WCF là hai hiệp hội hoạt động theo mô hình club. Lúc đó ở Việt Nam số người nhân giống mèo thuần chủng đếm chưa hết số ngón trên một bàn tay thì làm sao mà hoạt động kiểu club được. Như vậy muốn làm giấy phải gửi ra nước ngoài, dưới danh nghĩa thành viên của club đó. Rất mất thời gian và tiền của. Còn lại CFA và TICA hoạt động theo mô hình quản lý tập trung tại Mỹ sẽ thuận lợi hơn cho những cá nhân nhỏ lẻ ở thời điểm bấy giờ.
CFA là hiệp hội rất khó, với dòng mèo Ba Tư cần phải có gia phả 8 đời mới có thể chuyển sang CFA. Các dòng mèo khác cần 5 đời. Trong khi ở TICA muốn chuyển bất cứ giống nào chỉ cần 3 đời. CFA cũng công nhận ít màu, ít giống hơn TICA, WCF rất nhiều.
Ngoài ra CFA là sân chơi mạnh nhất thế giới của dòng mèo Ba Tư và Exotic. Ở các nước châu Á, CFA mạnh hơn hẳn các hiệp hội khác cũng là một lý do nữa để còn mang mèo sang láng giềng thi cho dễ. CFA mạnh và phổ rộng là điều dễ hiểu vì là hiệp hội có lịch sử lâu đời nhất trong 4 hiệp hội kể trên.
Đó cũng là lý do tại sao mà người ta dùng từ Pedigreed Cats mèo thuần chủng có giấy tờ Quốc tế. Chính xác hơn là Purebred Cats (mèo thuần chủng). Vậy nên nếu chú mèo đó không có phả quốc tế thì nó chỉ có thể trông giống như mèo xxx, yyy… thôi. Và không có chuyện bây giờ mà mèo Exotic là con của mèo Ba Tư và mèo Anh/Mỹ lông ngắn, giai đoạn lai tạo giống đó đã qua lâu rồi.
Làm giấy tờ cho Mèo Anh thuần chủng ở Việt Nam ở đâu?
Một bộ phận Breeder khác, nhân giống mèo Anh ở Việt Nam lại đăng ký mèo tại TICA. Chứ không phải CFA dù các trại Ba tư, Exotic đi trước đã chọn CFA, tại sao? Rất đơn giản, vì họ có cả mèo Anh lông dài.
Còn CFA và FIFe thì không công nhận mèo Anh lông dài. Nếu theo CFA hay FIFe, trong 1 đàn Anh lông ngắn nhỡ đẻ ra con Anh lông dài thì không đăng ký được luôn. Chỉ có thể là mèo cảnh.
Nhưng nếu làm ở TICA hay WCF thì không vấn đề gì. Mèo Anh lông dài được công nhận là một giống. Chính vì vậy, TICA là lựa chọn duy nhất và tốt nhất cho những Breeder tiên phong nhân giống Anh lông dài tại Việt Nam. Và mèo con lông dài sinh ra đều đăng kí được khi bố mẹ chúng là:
- 2 mèo Anh lông dài.
- 2 mèo Anh lông ngắn.
- Từ mèo Anh lông ngắn và Anh lông dài.
Tại sao nên mua mèo thuần chủng?
Mèo thuần chủng được sử dụng để chỉ những chú mèo được công nhận bởi các hiệp hội quốc tế. Chúng có giá trị và có giấy tờ gia phả chứng minh đi kèm. Ngày nay, mỗi dòng mèo đuợc mô tả bằng một tiêu chuẩn duy nhất. Tiêu chuẩn này cung cấp các chi tiết cụ thể về đặc tính vật lý, ngoại hình lý tưởng của mèo. Có thể biểu hiện qua màu lông, hình dáng, tỷ lệ cân đối của các bộ phận…
Dựa vào những tiêu chuẩn này bạn có thể phân biệt với các giống mèo thuần chủng khác nhau. Thậm chí có những giống có nhiều điểm tương tự nhau. Ngay cả những chú mèo lại cũng có thể mang những đặc điểm này. Tất nhiên, mèo thuần chủng vẫn có giá trị gấp nhiều lần so với những giống mèo pha tạp. Bạn thường phải bỏ ra một khoản tiền lớn để mua chúng.
Một chú mèo thuần chủng luôn mang một ý nghĩa đặc biệt về giá trị cao nhất của mỗi dòng cụ thể. Ngoài sự yêu thích thì mỗi người sẽ có những tiêu chuẩn đánh giá riêng. Có thể là vẻ ngoài trông hơi hoang dã, gần với thiên nhiên như mèo rừng Bengal. Hoặc dễ thương, đáng yêu như British. Cũng có thể do bạn thích khuôn mặt tịt của mèo Persian (mèo Ba Tư). Và trên hết, những chú mèo thuần chủng luôn có sức khoẻ tốt hơn những chú mèo lai tạo khác.
Việc mua bán mèo thuần chủng rất quan trọng. Chi phí mèo cao cũng là yêu tố quan trọng về nhận thức trách nhiệm của người chủ. Với việc tìm mua mèo giá rẻ chính là cơ hội cho những kẻ mua bán động vật hưởng lợi với mục đích duy nhất: Tiền.
Quyền lợi khi mua mèo có giấy tờ
Mỗi một chú mèo có giấy tờ được bán ra sẽ kèm nhiều giấy chứng nhận khác nhau. Dưới đây là một số cam kết cần thiết trước khi mua bán một chú mèo thuần chủng tại trại mèo Silvery Palace:
- Mèo có giấy tờ sẽ được gắn chip điện tử ở vai trái của mèo. Chip điện tử có vai trò chứng nhận cho chú mèo con là 100% đến từ trại mèo uy tín. Đảm bảo không thể bị đánh tráo bởi mèo khác vì thông tin số Chip đã được lưu lại.
- Gia phả gốc cho mèo con của hiệp hội TICA quốc tế. Silvery Palace cam kết giao gia phả gốc của mèo con được bán trong thời gian cam kết muộn nhất khi mèo con 6 tháng tuổi.
- Hộ chiếu – Sổ khám bệnh cho mèo con.
- Mèo có giấy tờ bắt buộc phải tiêm vaccin 2 đợt bắt buộc vào tháng thứ 2 và tháng thứ 3.
- Tẩy giun định kỳ mỗi tháng cho đến 4 tháng tuổi.
- Giấy chứng nhận sức khỏe hoàn hảo của mèo con tại thời điểm chuyển giao cho chủ mới.
- Hợp đồng mua/bán mèo con.
- Quà tặng đặc biệt từ Silvery Palace.
Các giống mèo thuần chủng đầu tiên ở Việt Nam
Khi ở Việt Nam chưa có nhiều giống mèo cũng như mèo thuần chủng. Việc sở hữu một chú mèo có giấy tờ thật sự rất hiếm hoi. Những chú mèo thuần chủng, mèo có giấy tờ cũng không phải là rẻ. Nhiều Breeder đã nghiên cứu để mèo sinh sản tại Việt Nam có thể được quốc tế công nhận.
Trong đó, những chú mèo Chinchilla thuần chủng đầu tiên của Việt Nam được nhập từ cộng hòa Czech được nhân giống từ năm 2011. Sau đó thị trường mèo cảnh bắt đầu diễn ra sôi động hơn. Các giống mèo thuần chủng như mèo Ba Tư, Exotic – là Chinchilla và Himalayan để nhân giống. bắt đầu được nhân giống.
Mèo Chinchilla
Mèo Chinchilla thực tế là mèo Ba Tư màu Silver, Golden. Đây là màu sắc vô cùng đặc biệt, dù bạn có thể không đủ gần để được chạm vào. Có thể chưa hiểu rõ thế nào là màu Silver hay Golden. Nhưng điều kiện đầu tiên là phải có mắt màu xanh lá cây. Mũi phải màu đỏ. Như một món trang sức bằng vàng và bạc được gắn Emerald và Ruby vậy.
Viền đen ở mắt và mũi chúng càng làm vẻ đẹp này thêm sắc nét. Màu Silver và Golden thực sự như món đồ trang sức quý mới có thể khiến cho CFA phải tôn vinh chúng là vẻ đẹp lộng lẫy nhất thế giới loài mèo.
Mèo Himalayan
Mèo Himalayan hay còn có tên gọi là Himmie, hay mèo Ba Tư Himalaya. Là một giống mèo lai có nguồn gốc từ Mỹ và Anh. Các bạn có biết chúng thực tế bị bạch tạng không. Một gen biến nhiệt trong cơ thể đã khiến cho các bạn mèo của tôi có màu sắc đặc biệt hơn những bé mèo khác vì chúng có màu lông đậm hơn ở mặt, tai, chân, đuôi.
Vốn là những điểm lạnh hơn trên cơ thể. Lý do này cũng khiến các bé mèo này có màu mắt xanh da trời vô cùng cuốn hút trong tất cả các giống mèo đẹp ở Việt Nam.
Để các giống mèo đẹp ở Việt Nam sinh ra có giấy tờ là mong ước thúc đẩy việc nhân giống mèo của các Breeder. Nên tất cả mèo sinh ra tại trại đều được cấp giấy chứng nhận nòi giống tại CFA hoặc TICA. Ngoài ra các bé còn được gắn Microchip và tiêm phòng đầy đủ trước khi về mới chủ mới để có thể có sức khỏe tốt nhất.
Giá mèo con thuần chủng là bao nhiêu?
Mỗi nhà nhân giống đích thực đều có một tiêu chí riêng về dòng gene di truyền mà họ theo đuổi. Bao gồm đặc tính vật lý ngoại hình và tinh thần. Có người chuyên về mèo Exotic và Persian. Có người lại chuyên về dòng Persian Chinchilla và Exotic, Persian Color Point.
Mục đích của công việc này là nhân giống ra mèo con có chất lượng cao. Điều này là kết quả của những tháng năm dài tìm hiểu và tìm kiếm một cách nghiêm túc những dòng gene ở nước ngoài. Việc tìm kiếm con giống ở nước ngoài còn có tác dụng làm mới dòng giống. Đồng thời tránh tình trạng cận huyết trong nước.
Giá mèo có giấy tờ thuần chủng sẽ có nhiều thay đổi dựa vào màu sắc. Tại Việt Nam giá cả tốt hơn so với giống cùng chủng loại và chất lượng ở khu vực châu Âu. Dưới đây là giá cho một chú mèo Anh thuần chủng tại Việt Nam:
- Mèo lông dài (longhair) và lông ngắn (shorthair) cho một chủng màu sắc giá trị là ngang nhau.
- Giá dành mèo có giấy tờ cho màu Golden có thể thay đổi. Nó còn tùy vào thời điểm và cấp độ sáng của Golden.
- Đối với nhóm màu hiếm Shell (Chinchilla) cho cả Silver và Golden: 55.000.000 – 60.000.000 VNĐ.
- Nhóm màu Shaded cho cả Silver và Golden dao động từ 30.000.000 – 55.000.000 VNĐ. Nó tùy thuộc vào độ tròn và chất lượng ngoại hình của mèo con.
- Giá làm pet cho cả nhóm màu Silver và Golden kèm cam kết triệt sản bắt buộc ở tháng thứ 6 dao động từ 18.000.000 – 25.000.000 VNĐ.
Lưu ý khi mua mèo thuần chủng ở Việt Nam
Giá trị của mèo trên thị trường Việt Nam, phụ thuộc vào lượng khách hàng tiềm năng. Những chú mèo được cho, tặng, giá rẻ như không thường là những chú mèo bị “đẩy cho nhanh”. Nó được tạo bởi nhiều nguyên do. Cụ thể như do số lượng bùng nổ, không thể nuôi tiếp, không có điều kiện nuôi, mèo bị bỏ rơi…
Phần lớn những chú mèo này đều không có giấy tờ hay sổ khám sức khoẻ. Việc tiêm phòng Vacxin hầu như không được kiểm soát và đảm bảo. Giá trị của những chú mèo như thế này, kể cả được cho là thuần về giống mà không có gì để chứng minh thực sự là một dấu hỏi lớn. Vì không có giám sát di truyền được lưu lại. Bạn có thể dễ dàng bị “lừa đảo” trong những trường hợp tương tự. Không có gì có thể chứng minh là bạn có thật sự mua mèo thuần chủng 100% hay không?
