Bóng đèn sưởi bò sát cảnh có nhiều loại khác nhau. Bạn có biết đèn ngủ là gì? Đèn sưởi đêm ánh sáng trăng là gì? Đèn sưởi sứ là gì và đèn UVB là gì không? Tại sao nên sử dụng những chiếc đèn này? Tất cả đều có thể được lí giải trong bài viết này của Pet Mart. Hãy cùng tìm hiểu về tác dụng của các loại bóng đèn sưởi bò sát cảnh nhé.
Vai trò của các loại đèn sưởi bò sát
Tất cả người nuôi bò sát cảnh đều biết, ánh sáng và nhiệt độ là hai yếu tố quan trọng quyết định sự sống của thú cảnh. Chính vì vậy, trong môi trường nuôi dưỡng, người nuôi cần lắp đặt 1 hệ thống bóng đèn sưởi bò sát hoàn chỉnh. Tạo môi trường sống tốt nhất để những chú rùa, tắc kè, kỳ đà… có thể phát triển bình thường. Đồng thời kéo dài tuổi thọ của chúng.
Những người yêu rùa, thằn lằn cảnh thường thấy mọi người nói về đèn UVB, đèn sưởi sứ cho bò sát… Và đôi khi không thể phân biệt được các loại bóng đèn sưởi bò sát với nhau. Một số chủ sở hữu mua một mớ hỗn độn và chi rất nhiều tiền nhưng không phát huy được vai trò của nó. Nếu không biết cách sử dụng bóng đèn sưởi bò sát thì việc có dùng cũng như không.
Sự phát triển của các loài bò sát đòi hỏi nhiệt độ, độ ẩm và chu kì ánh sáng thích hợp. Trong cuộc sống hoang dã, những thứ này đều được cung cấp bởi thế giới tự nhiên. Nuôi các loài bò sát phải mô phỏng thế giới tự nhiên để tạo ra các điều kiện này cho các loài bò sát. Trừ khi bạn là người ở nước xuất xứ.
Nếu không thì bạn phải hiểu về những loại đèn này. Để tạo ra một môi trường phù hợp với cuộc sống khỏe mạnh của loài bò sát, điều quan trọng là phải chọn loại đèn dành cho bò sát phù hợp. Các loại đèn khác nhau có chức năng và phạm vi và tính năng khác nhau. Việc lắp đặt hệ thống bóng đèn sưởi bò sát cần dựa trên các chỉ số về Gradient nhiệt UV của mỗi loài.
Gradient Nhiệt – UV là gì?
Bạn có thể hình dung Gradient nhiệt – UV mô phỏng một bức tranh, một mức tần suất, một bảng thống kê chứa các mức độ nhiệt và UV. Nó hiển thị mức nhiệt cao thấp thông qua độ đậm màu. Và hiển thị UV cũng tương tự. Tuy nhiên mắt người không thể thấy điều này nhưng mắt bò sát như kỳ đà, rồng Nam Mỹ, rồng Úc, rùa cạn, tắc kè.. thì lại có thể cảm nhận rất rõ ràng.
Ví dụ như khi bạn đi qua cửa an ninh ở sân bay sẽ thấy 1 màn hình đen xì với các bóng đỏ như dáng người di chuyển. Đó chính là Gradient nhiệt. Và UV cũng tương tự. Chỗ nhiều UV chỗ ít UV. Đây là lí do tại sao bò sát lại chạy tới nơi chứa tia UV và nhiệt là vậy. Lưu ý UV và nhiệt bản chất khác nhau hoàn toàn.
Có nhiều kiểu nuôi bò sát cảnh khác nhau. Trong bối cảnh hoang dã thì việc bố trí bóng đèn sưởi bò sát không đơn giản như chúng ta nghĩ. Không phải chỉ cần 1 tờ giấy báo làm lót nền và 1 cái đèn là xong. Ngoài tự nhiên bò sát có tán cây để rào cản bớt UV, để giảm đi mật độ UV. Chúng biết đâu là hệ số UV phù hợp. Việc sản sinh dư thừa Vitamin D3 lên da bò sát quá nhiều còn gây nguy hiểm ngược lại. Chính vì vậy các nhà thiết kế đèn UV chỉ khuyến cáo 6 tiếng là vậy.
Chức năng của các loại bóng đèn sưởi bò sát
Ánh sáng
Đèn cung cấp ánh sáng để giúp chủ nhân quan sát rùa vào buổi tối hoặc trong môi trường tối, giúp rùa nhìn thấy mọi thứ trong ngày và có thể ăn thức ăn. Các loài bò sát không rõ ràng về ánh sáng xanh và đỏ, và đèn ngủ ánh sáng đỏ và đèn ngủ ánh sáng xanh có thể được sử dụng để chiếu sáng vào ban đêm.
Tránh để không làm phiền chu kì ánh sáng của rùa. Thiết lập chu kì ánh sáng tạo cho bò sát cảnh môi trường sống với chu kỳ ngày và đêm xen kẽ. Điều này sẽ rất có lợi cho sự phát triển khỏe mạnh và hành vi nhân giống động dục.
Làm nóng
Bóng đèn sưởi bò sát biến đổi năng lượng ánh sáng chuyển đổi thành năng lượng nhiệt. Nó làm nóng không khí trong môi trường, cho phép loài bò sát sống trong môi trường nhiệt độ thích hợp.
Đồng thời cung cấp các điểm nóng để tạo ra các khu vực nóng và lạnh. Khi toàn bộ nhiệt độ môi trường cao vẫn phải có một khu vực nóng hơn. Rùa sẽ đến khu vực này để làm nóng cơ thể khi cần thiết và cải thiện tỷ lệ trao đổi chất một số lúc nhất định.
Giúp giảm độ ẩm
Nhiệt độ tăng có thể đẩy nhanh quá trình bay hơi nước và giảm độ ẩm môi trường.
Cung cấp các sóng ánh sáng cần thiết cho sự tăng trưởng
Các sóng ánh sáng cần thiết cho sự tăng trưởng chủ yếu bao gồm UVB và UVA. Cả hai sóng ánh sáng này đều có nguồn gốc từ ánh sáng mặt trời. UVB chiếu sáng cho rùa.
Thúc đẩy hoạt hóa các tiền chất Vitamin D3 trong cơ thể, thúc đẩy sự lắng đọng Canxi trong xương. Cho phép phát triển bình thường và duy trì xương khỏe mạnh. UVA thúc đẩy sự thèm ăn, giúp rùa nhìn thấy mọi thứ, thúc đẩy hành vi tự nhiên của chúng và làm cho rùa phát triển tự nhiên và khỏe mạnh.
Cách tạo môi trường nhân tạo chứa Gradient nhiệt UV
Theo nhận định của bác sĩ thú y thì môi trường nhân tạo này là môi trường giống 90% hoang dã nhất. Tuy nhiên, không phải tất cả các môi trường nhân tạo đều được thiết kế giống nhau. Điều quan trọng là bạn cần hiểu vấn đề mấu chốt là gì? Bạn chỉ cần thay đổi một số chi tiết nhỏ.
Cụ thể như là không dùng bể, chuồng kính nữa thay thế bằng thùng carton dài 100cm. Vừa đảm bảo, vừa tiết kiệm chi phí với giá cực rẻ. Hoặc thay thế máng nước bằng hộp nhựa mica cũng rất hiệu quả. Xây dựng và tạo thêm cây cối bên trong để chia Gradient UV… Những thay đổi này cần dựa trên điều kiện sẵn có và môi trường sống của loài bò sát bạn đang nuôi dưỡng.
Cách bố trí bóng đèn sưởi đêm cho bò sát
Trong điều kiện nuôi dưỡng các giống bò sát, việc sử dùng đèn sưởi bò sát UVA, UVB rất quan trọng. Thông qua cách bố trí đèn sẽ tạo cho bò sát môi trường sống tốt nhất. Ví dụ có thể đặt đèn sưởi bò sát UVB 5.0 và 10.0 cạnh nhau. Điều này sẽ giúp bò sát nhận được nhiều UVB nhất.
Còn 1 bên có thể chỉ cần đặt 1 bóng đèn sưởi bò sát UV 3.0. Việc làm này giúp UV phân tán cả bể nhưng mật độ dày mỏng khác nhau tựa như môi trường hoang dã. Bóng UVA nên dùng 2 công suất khác nhau ở 2 bên. Chúng có quyền lựa chọn khu vực tốt nhất.
Yếu tố độ ẩm cũng quan trọng không kém. Nếu bạn bỏ qua vấn đề này coi như là đang tạo ra sự nguy hiểm cho thú kiểng của mình. Sử dụng Ẩm kế, một thiết bị đo độ ẩm lắp đặt ngay dưới nền chuồng nuôi bò sát. Có thể đặt hơn 1 chiếc ẩm kế ở những vị trí khác nhau. Phụ thuộc vào diện tích chuồng nuôi bò sát của mỗi người để điều chỉnh.
Ví dụ như ở rùa cạn nếu thiếu ẩm chúng sẽ bị bệnh kim tự tháp trên mai. Ở trăn rắn chúng sẽ chậm lột xác rồi tử vong. Ở kỳ đà chúng cần ẩm để chống mất nước trong cơ thể. Iguana bị khô gai lưng. Tất cả đều có lý do để bạn cần phải lưu ý vấn đề này. Bao gồm cả điều hòa nhiệt độ, độ ẩm ban ngày lẫn ban đêm.
Kiểm tra tác dụng của bóng đèn sưởi bò sát UVB
Luôn có một sự hiểu lầm về bóng đèn sưởi bò sát UVB, đặc biệt là vào mùa đông. Hệ số chiếu sáng là 5.0, 8.0 hay 10.0 đều chỉ là phạm vi tương đối. Điều cần đặc biệt lưu ý, hệ số chiếu sáng là ánh sáng phải không bị bất cứ vật nào cản trở. Ví dụ hệ số chiếu của bóng đèn sưởi bò sát là 5.0, mọi người cho rằng nên chiếu trong vòng 8 tiếng. Nhưng nếu có vật che chắn thì dù có chiếu 80 tiếng cũng không có tác dụng gì mà còn làm giảm tuổi thọ của đèn.
Nếu định kì bổ sung Vitamin D3, có thể giải toả áp lực sử dụng của đèn UVB nhưng không thể thay thế UVB. Vì vào mùa hè, có thể trực tiếp tận dụng ánh nắng mặt trời. Thông qua phơi nắng để tạo Vitamin D3 cho cơ thể. Mà đèn UVB có thể giảm ngắn thời gian phơi nắng hoặc không cần sử dụng
Vào mùa đông nếu không thể để động vật trực tiếp phơi nắng, Vitamin D3 trong cơ thể sẽ bị thiếu hụt, trừ khi chuyển ổ, miễn cưỡng chiếu sáng, nếu không chắc chắn sẽ xảy ra rất nhiều vấn đề phiền phức. Nếu không kiểm soát tốt, nhất định sẽ dẫn đến tổn thương mắt và da.
Nếu có thể bổ sung định kì Vitamin D3, đồng thời cung cấp tia UVB và UVA từ đèn UVB thì có thể đạt được kết quả gấp hai. Các bóng đèn sưởi bò sát tốt nhất nên cách mai rùa một khoảng 25 – 40 cm. Thông thường mỗi 9 – 12 tháng nên thay một lần.
Cách mua đèn UBV cho bò sát cảnh
Đầu tiên, trên thị trường xuất hiện hiện tượng dùng bóng đèn sưởi bò sát UVB nhái để mô phỏng đèn UVB nhập khẩu. Và gọi đó là đèn kích thích tăng trưởng cho bò sát. Nhưng thực ra chỉ là đèn chiếu sáng thông thường. Không hề có thành phần UVB. Độ dài tia quang phổ cũng không cung cấp đủ nhu cầu của động vật. Do đó khi chọn lựa, chủ nuôi nhất định phải tham khảo kĩ càng, chọn mua cẩn thận.
Hỏi chi tiết giá cả, nếu bóng đèn sưởi bò sát có giá thấp hơn mặt bằng chung thị trường. Vậy thì bạn nhất định phải chú ý xem liệu có phải hàng nhái gắn mác đèn UVB. Xem xét cẩn thận, bạn có thể yêu cầu người bán thử chiếu đèn cho bạn xem. Đồng thời xem xét từng chi tiết ở bao bì sản phẩm. Tia sáng phải có màu xanh nhạt chứ không phải thuần trắng thông thường.
Những chú ý khi sử dụng các loại đèn sưởi bò sát
Thời gian sử dụng đèn sưởi bò sát
Để đáp ứng nhu cầu của chu kì ánh sáng, đèn huỳnh quang thông thường nên bật trong 12 – 14 giờ mỗi ngày. Đối với rùa nước, rùa lưỡng cư, rùa rừng nhiệt đới, không phải chọn đèn UVB có chỉ số quá cao, 5.0 là được, rùa cạn sa mạc nên chọn đèn UVB có chỉ số cao.
Các loại rùa các nhau có yêu cầu về thời gian bật bóng đè UVB khác nhau, rùa nước, rùa lưỡng cư, rùa rừng nhiệt đới bật khoảng 6 giờ, rùa cạn sa mạc bật khoảng 8 giờ. Khi đèn UVB được bật, nó phải được chiếu trực tiếp vào thân rùa thay vì chiếu qua kính hoặc những thứ tương tự. Ánh sáng mặt trời là không thể thay thế, đèn UVB không thể so được với ánh sáng mặt trời.
Một số đèn sưởi dành cho rùa cảnh
Bóng đèn sưởi bò sát UVB 5.0 hoặc 6.0 thích hợp sử dụng với Rùa nước. Vì rùa nước không có yêu cầu quá nghiêm ngặt về hàm lượng UVB. Trong trường hợp ánh sáng không đủ, có thể sử dụng đèn UVB 2.0 hoặc đèn UVB 4.0 toàn quang phổ. Vừa có tia UVA kích thích tiêu hoá và cả UVB.
Những loại rùa khác cần hai loại đèn độc lập: rùa tai đỏ, rùa đá Trung Quốc, rùa cổ sọc… Các loại rùa hộp như rùa hộp trán vàng, rùa hộp ba vạch… Rùa cạn gồm các loài rùa rừng mưa nhiệt đới như rùa sao Ấn Độ, rùa Bức xạ, rùa chân đỏ… đều cần thúc đẩy hình thành Vitamin D3 để kích thích sự hấp thu Canxi. Giúp cho xương cốt phát triển tốt hơn.
Thời gian chiếu sáng (không có vật chắn) vào khoảng 4 – 6 giờ. Đèn UVB 8.0 hoặc 10.0 dùng với rùa cạn Sulcata châu Phi, rùa báo… Các loại Rùa sa mạc, thời gian chiếu khoảng 6 – 8 giờ.
Hy vọng với những thông tin từ thực tế sử dụng đèn sưởi bò sát từ những người có kinh nghiệm trên có thể giúp ích được cho bạn. Điều quan trọng nhất ở đây vẫn là lựa chọn bóng đèn sưởi bò sát phù hợp với giống bò sát mà bạn định nuôi dưỡng. Chúc bạn thành công!