Thường thì sống ở thành phố tỷ lệ bị rắn cắn là rất thấp. Trừ phi là bị cắn bởi rắn mình tự nuôi thành thú cưng trong nhà. Nếu không xác suất chúng ta gặp phải rắn cũng tương đối nhỏ. Thông thường rắn sẽ qua lại ở những nơi sông núi có nhiều cây cối.
Vì vậy rất nhiều người không cẩn thận bị rắn cắn trong lúc ra ngoài đi chơi. Sau khi bị rắn cắn thì đừng quá lo lắng. Cần phán đoán con rắn cắn mình bị thương có độc hay không. Sau đó có cách đối phó phù hợp. Hôm nay Pet Mart sẽ hướng dẫn các bạn cách xử lý khi bị rắn cắn nhanh nhất và an toàn nhất.
Trạng thái phòng thủ và tấn công người của rắn
Trạng thái rắn tấn công người
Rắn thường không bắt mồi, chúng không chủ động tấn công. Trong nhiều trường hợp, nó được gây ra bởi sự sợ hãi và tạo ra bản năng phản xạ. Rắn thường cảnh báo trước khi nó tấn công người. Ví dụ như cơ thể có hình chữ S và mở miệng hướng về phía mục tiêu. Cũng là âm thanh ” xì xì, khè”. Tại thời điểm này, bạn phải cao chạy xa bay và không chạm vào nó.
Nếu bạn bị cắn, thường là cắn một cái rồi nhả ra. Nhưng có một điều, thật không may là nếu rắn coi bạn là một loại thực phẩm. Đừng kéo mạnh vào lúc này, nếu không sẽ làm tổn thương răng và miệng của con rắn. Bạn có thể chườm đá lên mũi của nó. Hoặc bạn có thể ngâm nó trong nước ở khu vực bị thương. Khi không thể thở, nó sẽ nhả ra. Điều này thường không xảy ra, chỉ cần bạn cho nó ăn đúng giờ.
Trạng thái phòng thủ của rắn
Rắn thường ẩn mình để phòng thủ. Chẳng hạn như cuộn tròn cơ thể và chôn đầu. Ngoài ra một số loài còn có một mùi hương đe dọa lẫn nhau, hường rất khó chịu. Chẳng hạn như rắn mũi lợn. Ngoài ra còn có một số loài động vật lớn sợ nhau, chẳng hạn như “Rắn hổ mang” nổi tiếng thế giới. Nói chung, lúc đó sẽ có âm thanh ” xì xì” và sẽ có một cuộc tấn công. Nếu bạn nhìn thấy nó, chỉ cần đi xa, đợi nó bình tĩnh lại, rồi đi tiếp.
Tất nhiên, nếu bạn tiếp tục quấy rối nó tại thời điểm này, điều đó có nghĩa là lời cảnh báo của nó đã thất bại. Tại thời điểm này, nó sẽ thực sự hành động. Trước hết là phải phản ứng nhanh nhẹn, không để bị rắn cắn. Khi bạn đối mặt với một con rắn, cẩn thận xác định trạng thái của rắn. Tránh xa khuôn mặt của bạn. Đây là cách để bạn không bị cắn. Nói chung, rắn không chủ động tấn công động vật lớn hơn nó nhiều lần. Nếu bạn muốn chạm vào nó, nó vẫn sẽ tấn công.
Rắn cảnh có cắn người không?
Hiện nay, các loài rắn cảnh ở Việt Nam nuôi phổ biến nhất là rắn ngô, rắn sữa, rắn vua. Nuôi rắn cảnh dễ hơn nuôi chim vì khả năng tiết kiệm năng lượng của rắn rất cao. Một năm chỉ cần cho ăn một vài bữa no là được.
Nhưng nếu bạn thực sự muốn nuôi một con rắn xinh đẹp, khỏe mạnh, thì bạn phải có kiến thức nhất định về nó. Một số con rắn không thể được nuôi một cách tùy tiện. Trước khi bạn muốn nuôi một con rắn, bạn phải chuẩn bị đầy đủ trước.
Rắn cảnh là những con rắn không có nọc độc, thường được con người nuôi dưỡng. Nó có tính khí ôn hòa và ít hung dữ với con người. Nó rất dễ cắn người nếu dùng tay trêu chọc nó, nhưng rất ít khi chủ động cắn người, và hầu hết chúng được nuôi từ khi còn nhỏ nên rất dễ nuôi dưỡng tình cảm với chủ sở hữu.
Và bởi vì nó không có độc nên ngay cả khi bị rắn cắn thì cũng sẽ không gây hại cho cơ thể con người. Tuy nhiên, nếu nó là một con rắn lớn như trăn, thì nên nuôi nó trong một không gian kín, bởi vì trong lúc động dục nó rất hung dữ và khá nguy hiểm.
Rắn là động vật ăn thịt, hầu hết thức ăn là động vật tươi sống. Nếu bạn muốn nuôi một con rắn cảnh, thức ăn chủ yếu nên là thịt hoặc bạn có thể cho nó ăn thực phẩm đông lạnh, ví dụ như ếch, gà, chuột hoặc cá nhỏ.
Mặc dù tính cách của rắn cảnh rất ngoan ngoãn và sẽ không chủ động tấn công, nhưng nếu chủ nhân vi phạm “vùng cấm” của rắn trong quá trình sinh sản thì chúng vẫn có thể sẽ cắn người.
Nhận diện vết rắn cắn
Sau khi bị rắn cắn, cần chẩn đoán rõ ràng vết Rắn cắn, cần nhanh chóng xác định loại rắn đó thuộc về loài nào. Chẳng hạn như các triệu chứng cục bộ không rõ ràng trong khi các triệu chứng toàn thân. Ví dụ như phản ứng ngộ độc hệ thần kinh nghiêm trọng hơn. Điều đó cho thấy đây phần đa là độc tố thần kinh bị gây ra bởi các loài rắn như Rắn biển, rắn cạp nong, cạp nia bắc.
Nếu đau cục bộ, vết thương chảy máu không ngừng, sưng tấy rõ rang. Chủ yếu do rắn mang độc tố máu gây ra. Chẳng hạn như rắn lục mũi hếch, rắn Lục, Tiểu Thanh Long. Có triệu chứng rõ ràng của ngộ độc tại chỗ và toàn thân sau khi cắn. Đồng thời xuất hiện các triệu chứng thần kinh rõ rang. Đây chủ yếu là rắn mang độc hỗn hợp như rắn Agkistrodon, rắn Hổ mang chúa cắn.
Vết rắn độc thần kinh cắn
Khi bị rắn cắn, vết cắn chỉ bị tê hoặc đau nhẹ khi mới bị cắn. Các triệu chứng thường xảy ra sau 1 – 6 giờ. Bắt đầu bằng chóng mặt, yếu, mờ mắt, đau bụng và nôn và đau toàn thân. Xuất hiện suy sụp tinh thần, mắt rũ xuống, lời nói không rõ ràng, chảy nước dãi, khó nuốt, khó thở và các triệu chứng khác. Sau đó là co giật, hôn mê, đồng tử giãn, phản xạ bản năng thần kinh hoàn toàn biến mất. Và cuối cùng tử vong vì suy hô hấp cấp tính.
Khi bị rắn độc thần kinh cắn, do thời gian ủ độc tố dài. Triệu chứng ban đầu nhẹ, chỉ đỏ cục bộ, không sưng, không đau là đặc điểm chính của vết cắn. Vì thế nên rất dễ bị bỏ qua trong khi chẩn đoán. Tuy nhiên, sau khi độc tố thần kinh bắt đầu ngấm, nguy cơ tử vong rất cao. Vì vậy cần phải chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn đầu. Nếu điều trị kịp thời, qua giai đoạn nguy hiểm. Nhìn chung nạn nhân sẽ phục hồi nhanh hơn và không để lại di chứng.
Vết rắn độc mang độc tố hoại máu
Một vết cắn của loại rắn này có thể gây đau dữ dội hoặc nóng rát chỉ trong vài phút. Vết thương chảy máu không ngừng, sưng lan nhanh. Có mụn nước, bong bóng máu, vết bầm, tuyến dịch lim-pha xung quanh vết thương sưng phồng. Khi chạm vào rất đau, lưỡi đỏ, bựa lưỡi vàng và mạch đập nhanh. Ho ra máu nặng, chảy máu, đi ngoài – đi tiểu ra má. Huyết áp giảm mạnh, sốc, hôn mê, suy tuần hoàn cấp và suy thận.
Rắn độc hỗn hợp cắn
Những vết cắn này bao gồm cả các triệu chứng độc tố máu và độc tính thần kinh. Các triệu chứng cục bộ tương tự như vết Rắn độc máu cắn. Đau cục bộ xảy ra sau khi bị thương, sưng rõ ràng, có mụn nước, bong bóng máu. Vết thâm và tuyến dịch lim – pha quanh vết thương sưng. Hình thành loét mô và hoại tử.
Các triệu chứng khi bị rắn cắn, toàn thân giống như các triệu chứng nhiễm độc thần kinh. Khoảng 1 – 6 giờ sau chấn thương, nạn nhân sẽ chóng mặt, mờ mắt, tay chân vô lực, buồn nôn và nôn. Sau đó là bệnh tình chuyển xấu một cách nhanh chóng, hôn mê, co giật, tê liệt hô hấp và cuối cùng là tử vong do suy hô hấp cấp tính, suy tuần hoàn và suy thận cấp tính.
Khi bị rắn cắn mang độc hỗn hợp có thời gian ủ bệnh tương đối ngắn. Ở giai đoạn đầu, xuất hiện những cơn đau đầu và sưng tấy. Chảy máu tương tự như vết rắn mang độc tố máu cắn nhưng các triệu chứng toàn thân xuất hiện tương đối chậm. Do đó, rất dễ nhầm với nhiễm độc máu, nhất định cần chú ý theo dõi để không chẩn đoán nhầm.
Triệu trứng khi bị rắn độc cắn
Nọc rắn theo đường máu
Khi bị rắn cắn, vết thương bỏng, sưng tấy cục bộ và lan ra. Xung quang vết thương có nốt tím, nốt máu bầm. Có bong bóng nước, có huyết tương chảy ra từ miệng vết thương. Da hoặc tổ chức dưới da bị hoại tử, sốt, ớn lạnh, nôn mửa, thất khiểu (2 tai, 2 mắt, 2 lỗ mũi, miệng) chảy máu. Có hiện tượng đờm dính máu, tiểu ra máu, huyết áp giảm thấp, đồng tử co lại, co gân…Trong vòng 6 – 48 tiếng có thể dẫn tới tử vong.
- Triệu chứng bị rắn cắn nhẹ: các vùng cơ và da bị ứ máu, chảy máu.
- Triệu chứng nặng: tổn tương diện tích lớn trên da, ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng.
- Chấn thương cục bộ, nhiễm trùng, ăn mòn, thối, hoại tử.
Nọc độc theo dây thần kinh
Khi bị rắn cắn, vết thương đau đớn, sưng tất cục bộ, thèm ngủ, mất khống chế vận động. Mí mắt sụp xuống, đồng tử giãn ra, mất lực cục bộ. Mất cảm giác nuốt, nói lắp, chảy nước miếng, ớn lạnh, nôn mửa, hôn mệ, hô hấp khó khăn. Thậm chí là hô hấp suy kiệt. Người bị cắn có thể tử vong trong vòng 8 – 72 tiếng.
Bị rắn cắn phải làm sao?
Bình tĩnh khi bị rắn cắn
Nếu như khi tham gia hoạt động ngoài trời, nghỉ ngơi hoặc đi qua những nơi rắn thường phơi nắng như bãi cỏ, khe đá, cây khô, rừng trúc, khe suối hoặc những nơi ẩm ướt tối tăm. Nếu như không cẩn thận bị rắn cắn thì đừng quá lo lắng. Nếu như là rắn độc thì máu lưu thông càng nhanh lại càng không có lợi.
Điều phải làm đầu tiên đương nhiên là phán đoán xem có phải bị rắn độc cắn không. Thông thường thì quan sát trên miệng vết thương có hai vết răng nanh khá lớn và khá sâu mới có thể phán đoán là bị rắn độc cắn. Nếu không có vết răng, và trong vòng 20 phút không có triệu chứng đau, sưng tê và mất sức cục bộ, thì đó là rắn không có độc cắn. Chỉ cần rửa sạch miệng vết thương, cầm máu, băng bó. Nếu có điều kiện thì đưa đến bệnh viện để tiêm phòng uốn ván.
Khi bị rắn cắn nuôi ở nhà, bạn nhất định không được quá hoang mang lo sợ, rắn được thuần chủng làm vật nuôi đều là những loại rắn không mang độc. Tuy nhiên cách thức xử lí vẫn phải tiến hành dự theo cách xử lý như khi bị rắn độc cắn.
Sơ cứu khi bị rắn cắn
Rửa sạch vết thương
Rửa sạch vết thương bằng nước muối ngay khi bị rắn cắn. Hoặc nước tinh khiết hoặc nước khoáng thông thường. Sử dụng tăm bông để rửa. Nếu diện tích tổn thương lớn, hãy sử dụng nhíp vô trùng để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn, cục máu đông và dị vật trong vết thương. Tốt nhất hai người cùng làm. Đặc biệt là với rắn trưởng thành, để tránh vật lộn vì đau đớn sợ hãi và bị đâm trong khi thực hiện.
Sát khuẩn hoàn toàn
Thay thế tăm bông hoặc bông gòn mới. Pha loãng Hydro Peroxide (3% Hydro Peroxide y tế) hoặc dung dịch Kali Permanganat 1: 5000 để làm sạch hoàn toàn các mô và vết thương đã được rửa sạch. Nếu đó là một con rắn con hoặc triệu chứng nhẹ, Hydro Peroxide có thể được pha loãng với nước thành dung dịch Hydro Peroxide 1 – 1,5%. Tức là 1,5: 1, nước nhiều hơn Hydro Peroxide.
Làm sạch mô và các vết thương khi bị rắn cắn
Sử dụng Hydro Peroxide
Để làm sạch các mô và vết thương thối khi bị rắn cắn, cần phải loại bỏ hoàn toàn các mô đã bị hoại tử. Đồng thời bảo vệ và giữ lại các mô sống càng nhiều càng tốt. Tránh nhiễm trùng vết thương và thúc đẩy chữa lành. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng biện pháp này chỉ áp dụng cho trăn bóng có tình trạng thể chất tốt. Nếu cơ thể quá yếu, nó có thể không chịu được.
Khi sử dụng Hydro Peroxide, có thể nhìn thấy một lượng lớn bọt trắng ở vết thương. Đó là một phản ứng bình thường. Bong bóng khí được tạo ra trong quá trình bôi. Có lợi để loại bỏ mủ, cục máu đông và mô hoại tử. Và có tác dụng khử trùng, khử mùi và làm sạch. Sau khi sử dụng Hydrogen Peroxide, hãy rửa sạch, nếu không nó sẽ ăn mòn.
3% Hydrogen Peroxide cũng có thể kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn kỵ khí. Thường được sử dụng để làm sạch vết thương, vết loét, mủ và bỏng. Chú ý đến nồng độ khi sử dụng. Và không sử dụng nó quá cao để tránh các phản ứng bất lợi.
Lưu ý khi sử dụng Hydro Peroxide
Thuốc này nên tránh xa ánh sáng và giữ ở nơi thoáng mát. Nhưng không nên bảo quản quá lâu. Nếu chất lỏng được đổ trên mặt đất mà không có bong bóng, điều đó có nghĩa là sự hư hỏng không hợp lệ và không nên sử dụng lại.
Thay thế tăm bông mới một lần nữa. Lặp lại bước đầu tiên. Lấy nước muối hoặc nước khoáng tinh khiết và lau sạch dung dịch Hydro Peroxide vừa mới sử dụng. Hydrogen Peroxide có khả năng ăn mòn và oxy hóa cao. Hít phải sản phẩm này gây khó chịu cho đường hô hấp. Tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng có thể gây ra tổn thương không thể hồi phục hoặc thậm chí mù lòa.
Sau khi làm sạch hoàn toàn vết thương, thay miếng tăm bông hoặc bông gòn một lần nữa. Dùng Iodophor y tế để khử trùng vết thương để tránh nhiễm trùng. Đối với vết thương hở, có nghĩa là bất kỳ vết thương vỡ nào, không bao giờ sử dụng Etanol và Tincture of iodine. Etanol bị cấm với vết thương hở. Không chỉ kích thích quá nhiều mà còn làm lão hóa mô hạt của vết thương. Dẫn đến vết thương chậm lành hoặc không lành.
Cố định và băng bó vết thương khi bị rắn cắn
Sau khi khử trùng thì lau khô, không cần băng lại. Để tránh vết thương bị ẩm và sinh ra vi khuẩn kỵ khí. Nếu vết thương quá sâu hoặc quá lớn, phần cơ của rắn bị thương. Nên dùng bằng gạc vô trùng che hoặc quấn quanh cơ thể. Nhưng không nên quấn quá chặt có thể cản trở lưu thông máu và hô hấp, quấn.
Cố định đúng cách và nuôi trong một hồ nhỏ hơn. Giảm hoạt động rắn. Sau khi uống nước, lấy chậu nước ra và giữ cho gạc khô. Lúc này, độ ẩm trong bể nuôi không được quá lớn. Kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm trong quá trình chữa bệnh. Người nuôi rắn cảnh cũng cần chú ý đến việc băng bó cho đến khi nó được chữa khỏi.
Lấy miệng vết thương bị rắn cắn làm trung tâm, rạch rộng vết cắn thành hình chữ thập (+). Độ sâu vết cắt qua da đến lớp cơ để máu chảy ra là được, sau đó niết dần từ bờ gần tim nhất hướng tới miệng vết thương và vùng da xung quanh, tiến hành lặp đi lặp lại động tác này đến khi đẩy được nọc độc ra ngoài cơ thể theo vết rạch.
Vừa bóp độc vừa dùng nước sạch rửa vết thương, buộc phải duy trì vừa bóp độc vừa tẩy rửa trong vòng 20 – 30 phút, cuối cùng mới băng bó vết thương cho nạn nhân. Đương nhiên cách làm này dựa trên phương pháp xử lí khi bị rắn độc cắn. Khi có kết quả kiểm tra an toàn của bệnh viện rồi thì mới có thể yên tâm được.
Bị rắn cắn ăn gì tốt nhất?
Tùy theo vết thương và thể trạng sức khỏe của bạn khi bị rắn cắn. Tốt nhất là ăn theo chế độ dinh dưỡng của bác sĩ hướng dẫn. Không ăn uống linh tinh gây ảnh hưởng tới khả năng phục hồi của vết thương.
