Nhím lùn châu Phi hay nhím gai lùn châu Phi, nhím Hedgehogs. Chúng tên tiếng Anh là Four Toed Hedgehog, tên khoa học là Atelerix Albiventris. Là loài nhím cảnh được nhiều bạn trẻ ưa thích hiện nay. Từ một loài động vật hoang dã, nhím lùn đã trở thành loài thú cưng phổ biến. Trên thế giới có nhiều loại nhím có thể nuôi làm cảnh như nhím lùn châu Phi, nhím châu Âu, nhím Trung Quốc…
Tại Việt Nam, đa số thuộc giống nhím lùn châu Phi do chúng có màu lông đa dạng và bắt mắt. Ưu điểm của nhím là ngoại hình xinh xắn, đáng yêu và không cần không gian sống rộng rãi. Chúng hoàn toàn thoải mái khi sống trong căn hộ chật hẹp. Do đó phù hợp với tất cả mọi người.
Nếu bạn cũng đang tìm kiếm một giống thú cưng để nuôi dưỡng và chăm sóc thì 1 chú nhím lùn chắc chắn sẽ rất phù hợp. Để hiểu hơn về đặc điểm ngoài hình, màu sắc và phương pháp nuôi nhím lùn châu Phi trong nhà, mời bạn đọc theo dõi những thông tin mà Pet Mart sẽ cung cấp dưới đây:
Đặc điểm ngoại hình của nhím Hedgehogs
Nhím lùn châu Phi được phân loại vào họ Nhím chuột, nhưng chúng có mối quan hệ rất gần với chuột chù. Chúng có một cái miệng kéo dài, chân ngắn nhưng không hề chậm chạp. Nhím lùn châu Phi ăn tạp, nhưng thức ăn cho nhím chủ yếu của chúng là côn trùng.
Mặc dù có vẻ ngoài đáng gờm, nhưng bộ gai trên lưng của nhím lùn chủ yếu được dùng để ngụy trang. Nhằm mục đích đánh lừa và hù dọa đối phương. Vũ khí chủ yếu của chúng là mùi và vị đặc trưng rất khó chịu. Khi gặp nguy hiểm lớp da của nhím sẽ tiết ra một chất nhờn có mùi khó chịu.
Khi nuôi trong nhà, nhím lùn sẽ giúp bạn xua đuổi những côn trùng có hại cũng như những loài gặm nhấm khó chịu. Khi chúng đã sống quen trong nhà bạn thì bạn có thể thả chúng đi lại tự do. Nhưng phải cẩn thận vì chúng có thể chui vào các xó xỉnh nhỏ và không chịu ra.
Màu sắc nhím Hedgehogs
Theo các bác sĩ thú y, màu sắc thể hiện chính xác nhất khi hoggy từ 9 tuần tuổi trở đi. Sau 1 năm tuổi màu sẽ nhạt dần do lúc này nhím đã già. Các màu sắc phổ biến của nhím Hedgehogs gồm có:
- Muối tiêu: đỉnh gai màu trắng chân gai màu đen. Mặt trắng và mũi tai đen, lông tơ màu trắng. Dưới bụng có 1 mảng lông màu đen.
- Xám sậm: đầu gai màu trắng, chân gai màu xám xỉn.
- Nâu xám: đầu gai màu trắng, chân gai màu xám nhẹ.
- Màu chocolate: đầu gai trắng, chân gai màu nâu sậm. Mặt, tai màu nâu sáng.
- Nâu: đầu gai màu trắng, chân gai màu nâu gỗ sồi sáng.
- Nâu vàng (Cinnamon): đầu gai trắng, chân gai màu nâu vàng sáng.
- Cam sậm (Dark Cinnicot): đầu gai trắng chiếm 75% chân gai màu nâu vàng và 25% màu cam be nhạt dần.
- Champagne: đầu gai trắng, 75% chân gai màu cam be, còn lại màu nâu vàng nhạt.
- Màu mơ (Apricot): đầu gai màu trắng, chân gai màu cam be nhạt.
- Mơ nhạt (Pale Apricot): giống màu mơ nhưng mà phần chân gai màu vàng cam nhạt.
Một vài con số nổi bật về nhím lùn châu Phi
- 17: số lượng các loài nhím lùn trên thế giới.
- 35: số ngày mang thai của nhím cái.
- 40g: trong lượng thức ăn mỗi bữa cho một con nhím châu Phi trưởng thành
- 90%: nhím lùn trong tự nhiên có 90% không sống được quá 1 năm
- 4: tháng 4 hàng năm là mùa giao phối của nhím lùn
- 6℃: nhiệt độ cơ thể của nhím khi ngủ đông. Thuộc hàng thấp nhất trong các loài động vật.
Tập tính sống của nhím Hedgehogs
Nơi sống
Nhím lùn thường sống ở những vùng thảo nguyên, rừng thưa hoặc cận sa mạc. Chúng thường ngủ một lúc vào buổi trưa, khi nhiệt độ lên cao nhất. Và hoạt bát nhất vào buổi sáng sớm hay chiều tối. Nhím lùn không phải là loài hoạt động về đêm nên buổi tối chúng thường ngủ say.
Cũng như những động vật nhỏ, nhím lùn rất dễ mắc một số bệnh về đường ruột và bệnh ngoài da. Một số bệnh có thể nguy hiểm đến tính mạng của chúng. Vì vậy việc phòng bệnh cho nhím là rất quan trọng.
Thời gian hoạt động của nhím kiểng châu Phi
Nhím Hedgehogs có mũi dài, khứu giác rất phát triển. Chúng tìm kiếm con mồi bằng cách đánh hơi trên mặt đất. Con mồi của nhím là nhộng và ấu trùng sâu bọ. Một con nhím lùn châu Âu trưởng thành trong một đêm có thể ăn tới 2 lạng sâu. Được mệnh danh là thiên địch của các loài sâu hại.
Nhím cảnh là loài hoạt động vào ban đêm. Ban ngày thường trốn trong bụi cây, hang đá để ngủ. Chúng thích môi trường hơi tối, sợ ánh sáng mạnh. Vì vậy khi nuôi nhím nên chọn nơi yên tĩnh, tránh tiếng ồn.
Vào mùa sinh sản của nhím (xuân, hạ), bạn có thể cho nhím cái ăn thêm thức ăn hạt của mèo. Giúp bổ sung năng lượng cho chúng. Nhím Hedgehogs có tập tính ngủ đông. Khi nhiệt độ không khí giảm xuống 7℃, chúng sẽ tìm một nơi an toàn để ngủ đông. Thời gian ngủ đông có thể kéo dài tới 5 tháng (ở vùng có khí hậu lạnh). Trong lúc này, nhím đôi khi có thể tỉnh lại. Nhưng cũng không hoạt động hay ăn uống gì.
Cách nuôi nhím lùn châu Phi vào mùa đông
Tại sao cần giữ ấm cho nhím lùn châu Phi
Nhím lùn châu Phi có tập tính ngủ đông khi trời chuyển lạnh. Nếu một ngày bạn thấy nhím của mình lâm vào tình trạng ngủ nhiều, hôn mê sâu, có thể chúng đang ngủ đông. Mặc dù đây là một hiện tượng bình thường, nhưng người nuôi không nên chủ quan.
Tình trạng ngủ đông kéo dài có thể làm giảm thân nhiệt của nhím kiểng xuống mức báo động. Nhím có thể chết nếu không được giữ ấm đúng cách. Ngoài tình trạng ngủ đông, nhím lùn có thể gặp nhiều vấn đề bệnh lý khác do thay đổi nhiệt độ.
Một trong các bệnh phổ biến nhất vào mùa đông ở nhím lùn châu Phi là viêm đường ruột. Triệu chứng của bệnh là nhím ăn ít dần, đi ngoài phân lỏng. Bệnh khiến nhím bị mất nước, sút cân và suy kiệt rồi chết.
Sử dụng lót nền chuồng nuôi nhím Hedgehogs
Cách đơn giản nhất để giữ ấm cho nhím Hedgehogs là thêm nhiều lớp lót cho chuồng nhím. Các loại lót nền cho nhím có thể kể đến mùn cưa, vụn gỗ, lõi ngô, cát, gỗ nén, giấy nén… Mỗi loại vật liệu đều có ưu nhược điểm riêng, trong đó mùn cưa gỗ thông là loại phổ biến nhất.
Mùn cưa gỗ thông có ưu điểm là nhẹ, giá rẻ (50 – 100k/túi), thấm hút tốt. Tuy nhiên khả năng hút mùi tương đối kém, cần thay mới trung bình 1 – 2 ngày/lần. Khi sử dụng mùn cưa, bạn nên lựa chọn loại không mùi, không màu, ít bụi.
Một số nhà sản xuất thường cho mùi hương vào để át mùi hôi của nhím kiểng. Cách làm này có thể khá hiệu quả trong việc khử mùi. Tuy nhiên loại vật liệu này có thể gây ngộ độc cho nhím nếu chúng ăn phải hoặc tiếp xúc trong thời gian dài.
Sưởi ấm cho nhím Hedgehogs
Tự chế túi sưởi
Để tiết kiệm, bạn hoàn toàn có thể tự chế một chiếc túi sưởi cho nhím. Bằng cách tận dụng một tấm vải dày (vải bò hoặc dạ càng tốt), hoặc may nhiều lớp vải mỏng với nhau thành một chiếc túi. Kích thước nhỏ bằng bàn tay.
Bỏ vào túi một ít cát xây dựng, gạo hoặc lúa mạch rồi khâu miệng bao lại. Cho túi vào lò vi sóng khoảng 1 phút, điều chỉnh nhiệt độ không để quá nóng. Sau đó đặt túi cát vào chuồng nhím, cần chú ý không để nhím tiếp xúc quá gần nguồn nhiệt để tránh bị bỏng. Một cách khác là đun nước nóng, đựng vào chai thủy tinh. Bọc kín bằng vải dày và đặt vào chuồng nuôi nhím cảnh. Cách này có phần nguy hiểm và không được khuyến cáo áp dụng.
Lắp đèn sưởi cho nhím Hedgehogs
Cách thứ 2 để giữ ấm cho nhím gai lùn châu Phi là các thiết bị sưởi ấm. Ví dụ như máy sưởi, đệm sưởi, đèn sưởi… Đây là cách được nhiều người nuôi nhím cảnh lâu năm khuyên dùng. Thay vì phải bỏ tiền mua các thiết bị sưởi đắt tiền, bạn có thể tận dụng những chiếc bóng đèn có sẵn trong gia đình. Bóng đèn có thể phát nhiệt, giúp nhím lùn châu Phi an toàn qua mùa đông.
Nếu muốn tiết kiệm điện, bạn có thể sử dụng 2 – 3 bóng đèn huỳnh quang loại nhỏ thay vì đèn sợi tóc. Đèn huỳnh quang tỏa nhiệt ít hơn và có thể dùng cho không gian nhỏ. Hơn nữa, đèn huỳnh quang với ánh sáng vừa sẽ thích hợp với nhím lùn, vốn là động vật ưa tối.
Khi lắp đặt đèn sưởi, không nên để lộ các đường dây và mối nối. Tránh các tai nạn đáng tiếc do điện giật. Chú ý không dùng đèn quá nóng, có thể khiến nhím bị sốc nhiệt. Có thể không cần lắp đèn sưởi nếu phòng kín gió và ấm áp.
Lưu ý khi chăm sóc nhím lùn châu Phi vào mùa đông
Ngoài việc áp dụng các phương pháp trên, vị trí đặt chuồng nhím cũng rất quan trọng. Để giữ ấm cho nhím, bạn hãy để chúng ở nơi ấm áp, kín gió. Chuồng nuôi phải ở nơi sạch sẽ và khô ráo. Môi trường ẩm ướt, tối tăm là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn và kí sinh trùng phát triển.
Bao bọc ổ và chuồng nhím gai lùn bằng vải bông để tránh khí lạnh xâm nhập vào chuồng. Đặc biệt là về ban đêm. Tranh thủ những ngày trời ấm áp và có nắng, cho nhím ra ngoài tắm nắng để tăng thân nhiệt. Tất cả đều là những bước cơ bản để xây dựng một môi trường sống ấm áp cho nhím lùn châu Phi. Các bạn có thể áp dụng một hoặc tổng hợp các bước trên để chăm sóc tốt cho thú cưng của mình.
Hướng dẫn nuôi nhím lùn châu Phi sinh sản
Độ tuổi mang thai của nhím lùn châu Phi
Theo chia sẻ của nhiều người nuôi nhím lâu năm, nhím 50 ngày là đã trưởng thành. Nhưng nếu như muốn mang thai sinh sản thì bắt buộc phải từ 6 tháng trở lên mới an toàn. Phù hợp với sức khỏe và thể trạng cơ thể của nhím cái. Tháng 6 đến tháng 8 mỗi năm là thời kì sinh sản của nhím. Mỗi năm mang thai 1 – 2 lần, thời gian mang thai là 35 – 37 ngày. Mỗi lần mang thai 3 – 7 con.
Dấu hiệu nhím lùn châu Phi mang thai
Khi nhím mang thai có rất nhiều dấu hiệu mà người nuôi có thể quan sát được. Cụ thể như sau:
- Cân nặng và lượng ăn tăng lên. Khi nhím mang thai thì cân nặng có thể gần gấp 2 lần thông thường.
- Phân sẽ khá thô, thường sẽ lẫn một phần chất dịch, còn rất thích tiểu tiện.
- Không thích vận động, cả ngày đều gãi ngứa một cách lười biếng.
- Sẽ hung dữ với nhím đực.
- Thời gian cuối của thai kì trên bụng của nhím mẹ sẽ có một đường đen đen, càng đến gần khi sinh càng rõ ràng.
- Cơ quan sinh dục sẽ trở nên rõ ràng hơn. Ví dụ như qua khoảng 30 – 45 ngày mà vẫn chưa có dấu hiệu muốn sinh con, vậy thì có lẽ chỉ là béo lên mà thôi.
Nhím lùn châu Phi mang thai ăn gì?
Nhím lùn châu Phi là động vật ăn tạp, ngoài hoang dã chúng chủ yếu sống dựa vào việc tìm kiếm các loại động vật không xương sống và động vật có xương sống cỡ nhỏ. Ngoài ra, còn có các loại thực vật như rễ cỏ, quả, dưa… làm thức ăn.
Bò sát, dế mèn, sâu bọ nhỏ, rễ cỏ, quả, dưa, sâu bướm, bọ cánh cứng, ốc sên, giun…đều có thể cho ăn. Nhím lùn châu Phi là loài hoạt động về đêm, trước khi trời tối cho chúng ăn và uống nước sạch là được. Chú ý chỉ có thể cung cấp một lượng nhỏ mỗi ngày. Nếu bổ sung quá nhiều sẽ làm cho thai nhi quá lớn, gây khó sinh.
Đối với nhím được nuôi dưỡng trong gia đình có thể tự phối trộn thức ăn. Ví dụ như hỗn hợp theo tỷ lệ các loại thịt, lương thực cùng với phụ phẩm, rau xanh. Cũng có thể cho ăn thịt gà, chúng rất thích ăn loại thịt này.
Theo các bác sĩ thú y, Lactose có hại cho hệ tiêu hóa của nhím. Khi nuôi nhím lùn châu Phi, không được cho uống sữa và các sản phẩm từ sữa. Không chỉ nhím mà chó mèo và nhiều loại thú cưng khác cũng không tiêu hóa được Lactose.
Dấu hiệu nhím lùn châu Phi sắp đẻ
Nếu như khi xác định nhím mang thai khoảng 32 ngày thì phải cách li nhím mẹ ra. Phòng ngừa đánh nhau sảy thai. Cố gắng duy trì môi trường yên tĩnh, ánh sáng vừa đủ. Ngoại trừ việc cho ăn bắt buộc trong một ngày, thì đừng làm phiền nó.
Nếu có một ngày khi bạn đột nhiên nghe thấy có xuất hiện tiếng kêu giống như của động vật nhỏ ở trong lồng, cũng đừng quá tò mò mà lập lức xem. Vì nếu như nhím lùn châu Phi mẹ bị dọa, nó sẽ ăn mất nhím con hoặc không cho chúng ăn. Sau khoảng 5 – 7 ngày thì có thể đứng một bên nhìn trộm.
Đặc biệt, phải nhớ bổ sung chất dinh dưỡng cho nhím lùn châu Phi mẹ. Kết hợp cân đối các loại thức ăn để cung cấp cho nhím sau sinh đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Đảm bảo đủ sức khỏe để chăm sóc những chú nhím con.
Lưu ý không chơi đùa với nhím khi mang thai
Sau khi đã xác định nhím lùn châu Phi mang thai cần phải làm gì? Khi xác nhận chắc chắn nhím cái có thai, để tránh tai nạn, chủ nhân không nên thường xuyên nhìn vào bụng của nhím mẹ. Việc tạo áp lực cho nhím cảnh con trong bụng trong quá trình xoay và véo là không tốt.
Không nên chơi đùa với nhím mẹ như trước đây. Hãy để nó yên tâm sinh sản, nếu không nó sẽ cảm thấy không an toàn hoặc căng thẳng tinh thần quá mức, có thể dẫn đến sảy thai hoặc ăn mất nhím con.
Cũng tương tự như những động vật nuôi khác, không nên cho nhím vận động quá mạnh khi mang thai. Bạn nên dọn sạch bánh xe chạy hoặc các dụng cụ thể thao khác trong lồng để tránh việc sảy thai do tập thể dục quá mức. Tiếp theo, bạn cũng cần chuẩn bị một nơi sinh đủ lớn cho nhím mẹ. Nếu nơi sinh quá nhỏ, nhím con sẽ dễ dàng bị ép sau khi chào đời.
Hướng dẫn cách cho nhím lùn Châu Phi uống thuốc.
Cho nhím lùn Châu Phi uống thuốc bằng ống tiêm
Điều đầu tiên, sử dụng một cái chai thuốc nhỏ mắt, hay ống tiêm đã lấy kim ra khỏi, đổ thuốc vào đó. Lưu ý là phương pháp này chỉ dành cho các loại thuốc pha được với nước. Cố gắng nhẹ nhàng, bơm từ từ thuốc vào miệng chúng. Đối với những bé nhím lùn châu Phi dễ dãi.
Còn đối với các bé hơi nhát, hung dữ một chút, thì bạn nên bọc chúng trong một chiếc khăn và để cho cái đầu của nó nhô ra khỏi khăn. Sau đó đặt ống tiêm không có kim vào miệng chúng. Thông thường, bé sẽ mở miệng ra và cắn đầu ống tiêm. Bạn hãy từ từ bơm thuốc vào, nhớ là hãy từ từ, để tránh cho bé khỏi bị sặc.
Cho nhím lùn Châu Phi uống thuốc qua thức ăn
Hãy cố gắng nhớ lại xem, hằng ngày bạn cho bé ăn những gì và những loại nào mà chúng thích ăn nhất. Trộn 1 phần thuốc vào thức ăn ưa thích của chúng. Đừng quá liều nhé, có khi sẽ có tác dụng phụ. Tỉ lệ trộn là 1 phần thuốc, 5 – 8 phần thức ăn. Thuốc dùng trong trường hợp này là thuốc bột hoặc viên đã nghiền nhuyễn.
Có một cách khác được rất nhiều người thực hiện và cũng mang lại kết quả cao nhất. Mua một ít sâu Superworm sống về, cho sâu Worm ăn thuốc mà bạn đã nghiền. Sau đó bắt sâu Worm cho bé nhím lùn ăn gián tiếp.
Kết hợp các phương pháp trên
Đây là một phương pháp mới, được kết hợp từ phương pháp 2 & 3. Có một số con không thích ăn sâu, nhưng ngược lại thích ăn bắp, trái cây… Bạn cũng làm như sau. Pha thuốc với nước, sau đó cho thuốc vào ống kim tiêm. Nhưng lần này, ống sẽ có kim.
Bạn dùng ống kim tiêm, tiêm vào trong phần trái cây, bắp… mà nhím thích ăn, đừng nhiều quá, gây mất mùi thức ăn nhím sẽ không ăn đâu. Nếu nhím không ăn nhiều được, thì chia ra cho ăn nhiều lần.
Lưu ý có một số thuốc không nên dùng quá 3 ngày liên tiếp. Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y trước nhé. Tuân thủ các chế độ dinh dưỡng cho nhím lùn châu Phi để có thể chăm sóc chúng một cách tốt nhất. Đồng thời cho nhím uống thuốc hiệu quả
Huấn luyện nhím Hedgehog đi vệ sinh đúng chỗ
Chuẩn bị đồ dùng vệ sinh cho nhím Hedgehog
Đầu tiên hãy chuẩn bị một chiếc khay vệ sinh cho nhím cảnh. Khay vệ sinh chiều cao khoảng 7 – 7,5cm, dài rộng 30*30cm. Rải một ít cát vệ sinh chuyên dụng hoặc cát cho mèo, vụn gỗ. Tốt nhất là loại không mùi, không màu, thấm hút tốt. Nhớ tẩy rửa thường xuyên.
Bạn có thể đặt khay vệ sinh trong lồng hoặc chọn một nơi cố định trong nhà để cho nhím đi vệ sinh. Có thể là hành lang, ban công, một góc phòng tắm. Rải một ít báo cũ hoặc nilon để giữ sạch sẽ. Đảm bảo chỗ đi vệ sinh luôn khô ráo, thoáng khí.
Các bước huấn luyện nhím Hedgehog
Khi cần đi vệ sinh, nhím Hedgehog thường chạy loanh quanh một lúc. Hoặc nó sẽ chạy đến bên chủ nhân, kêu to để báo hiệu. Nhím đứng ngồi không yên, liên tục đánh hơi xung quanh. Lúc này bạn hãy mang nó đến chỗ quy định. Sau khi nó đi vệ sinh xong, hãy khen thưởng hoặc cho nó ít đồ ăn.
Khi phát hiện nhím cảnh đi tiểu lung tung, bạn phải lập tức mang nó đến chỗ quy định. Đồng thời tỏ thái độ nghiêm khắc với nói. Nếu nó đã đi vệ sinh rồi, bạn hãy ấn mũi nó vào chỗ có chất thải và quở trách nó.
Vài lần như vậy, nó sẽ biết hành vi đó là sai. Nhím cảnh không thông minh như chó mèo, vì thế huấn luyện chúng sẽ mất thời gian hơn. Bạn phải kiên trì, không ngừng lặp lại các bài học. Để nó hình thành phản xạ đi vệ sinh đúng chỗ.
Huấn luyện nhím Hedgehog quen với người
Với những căn hộ trong đô thị, việc người và động vật thường xuyên qua lại là hết sức bình thường. Nhím cảnh Hedgehog rất nhát gan, nếu không được làm quen từ nhỏ, chúng sẽ không dám đi vệ sinh khi có người lạ.
Để nó quen với chủ, bạn phải thường xuyên ngồi bên cạnh lồng nhím. Trò chuyện với nó và cho nó ăn, giúp nó quen với âm thanh và mùi hương của bạn. Cùng các thành viên khác chơi đùa với nó. Khi đã quen, nhím sẽ đi lại tự do trong nhà như những con thú cưng khác.
Huấn luyện nhím cảnh Hedgehog cần chú ý điều gì?
Nếu nhím không chịu cho bạn cầm vào người, hãy lấy khăn bọc vào người nó. Không nên dùng găng tay để cầm nhím, nhím cảnh sẽ không ngửi thấy mùi của bạn. Tránh trừng phạt về thể xác hoặc chửi rủa, nó sẽ không biết vừa làm sai điều gì.
Hơn nữa sẽ gây áp lực tâm lý, khiến nó càng xa lánh bạn. Đặc biệt không được dùng đồ vật để đánh nó, không cẩn thận sẽ làm nó bị thương. Khi nó làm đúng, hãy thưởng cho nó đúng lúc. Bạn có thể cho nó một ít hoa quả hoặc sâu bột. Sâu bột cũng là thức ăn ưa thích của chim, cá cảnh.
Trên đây là những kỹ năng đơn giản để nuôi dạy nhím Hedgehog. Các bạn có thể áp dụng để nuôi nhím cưng trong nhà nhé. Nếu có bất cứ thắc mắc gì hoặc cần tư vấn có thể gửi tin nhắn về cho chúng tôi!
